Bij Natracare vieren wij de menstruatie, maar we zijn bewust dat we dit alleen vanuit ons privilege kunnen doen. Voor ons is het vanzelfsprekend om toegang te hebben tot goede menstruatieproducten en schoon, veilig sanitair. Dat is niet voor iedereen het geval.
Bij de term ‘menstruatie armoede’ dachten wij voorheen vooral aan degenen die zich geen menstruatieproducten zoals maandverband en tampons kunnen veroorloven. Maar dankzij onze samenwerking met Women Engaged for a Common Future (WECF) hebben we geleerd dat het probleem veel dieper gaat dan het niet kunnen betalen van producten. Er zijn namelijk ook landen waar mensen überhaupt geen toegang hebben tot veilige toiletten.
Menstruatie armoede is slopend en meedogenloos. Mensen over de hele wereld worden erdoor getroffen.
Menstruatie armoede gaat om meer dan tampons
Als je wilt helpen bij het uitbannen van menstruatie armoede dan kun je beginnen met het doneren van menstruatieproducten aan scholen, voedselbanken of organisaties zoals De Bovengrondse. Dat is al een hele goede, positieve stap! Toegang tot gratis menstruatieproducten kan het leven van een persoon die in armoede leeft volledig veranderen. Maar voor velen is de behoefte aan betaalbare menstruatieproducten helaas slechts het topje van de ijsberg. Mensen hebben namelijk last van een gebrek aan schoon water en werkende toiletten, en van schaamte en pesterij over menstruatie binnen hun gemeenschap.
In armere gemeenschappen worden vaak latrineputten als toiletten gebruikt. Ongesteld worden is al zwaar genoeg, kan je nagaan als je badkamer zou bestaan uit een gat in de grond en een emmer koud water op een modderige vloer om je in te wassen!
De putten geven weinig privacy. In sommige gevallen hebben ze zelfs geen deuren. Ze worden vaak ver van scholen gebouwd, waardoor een plaspauze voor een kind lang kan duren en dus verstorend kan zijn voor hun leerproces. Soms is het voor kinderen zelfs niet veilig om in hun eentje helemaal naar de latrineput te lopen. Er zijn plekken waar leraren en andere volwassenen om deze reden hun toiletgebruik ook zo lang mogelijk uitstellen. Ze drinken ‘s ochtends geen water om ervoor te zorgen dat ze zo lang mogelijk niet naar de wc hoeven.
Bovendien zijn er nog veel plaatsen met een gebrek aan onderwijs over menstruatie. Daardoor zijn er veel taboes binnen gemeenschappen die leiden tot de maandelijkse verstoting van menstruerende mensen vanwege hun ongesteldheid – een volkomen natuurlijk proces.
Ons werk met WECF
Menstruatie armoede pakt veel tijd en kansen van mensen over de hele wereld af. Wij wilden bijdragen aan de oplossing hiervoor, dus sloten we ons aan bij WECF. WECF is een non-profitnetwerk dat zich richt op het bereiken van gendergelijkheid en duurzaam leven over de hele wereld. De experts van WECF hebben ons duidelijk gemaakt dat veilige sanitaire voorzieningen en onderwijs twee van de grootste behoeften zijn van mensen die in armoede leven.
Samen met WECF hebben we het Safe School Sanitation Project in plattelandsgebieden van Tadzjikistan en Kirgizië gefinancierd, met als doel de vermindering van de schade die is aangericht door menstruatie armoede in lokale gemeenschappen.
Een belangrijk onderdeel van het project was om het gebrek aan veilige sanitaire voorzieningen op scholen aan te pakken. Door aparte toiletblokken te bouwen voor jongens, meisjes en leerkrachten, zorgde het project voor veel privacy. De toiletblokken werden naast schoolgebouwen gebouwd om veilige en gemakkelijke toegang tot ze te garanderen. Ze zijn voorzien van een duurzaam waterloos sanitair systeem, privécabines met urinoirs voor jongens en vuilnisbakken en schrobborstels voor meisjes, waardoor ze op schooldagen hun menstruatieproducten veilig kunnen verwisselen.
Een andere belangrijke focus van het project was om de gemeenschappen voorlichting te geven over ongesteldheid en veilige sanitaire voorzieningen. Tijdens het bouwen van de toiletten kregen de lokale gemeenschappen, inclusief bouwers en leraren, hier lessen over. Ze leerden de principes van duurzaamheid en veiligheid bij het bouwen van sanitaire voorzieningen. Ze leerden dat de toegang tot schone toiletten van grote invloed is op het onderwijs van jongeren, vooral in verband met ongesteldheid. Ze leerden het belang van gezondheid en hygiëne tijdens menstruaties. En ze kregen les in gendergelijkheid en vrouwenrechten.
Een project voor verandering
Het Safe School Sanitation Project met WECF was een doorslaand succes. De toiletten zijn comfortabel, schoon en veilig. Als extra bonus leveren ze kunstmest en compost om lokaal voedsel te verbouwen. Zowel studenten als docenten hebben nu toegang tot schoon sanitair en privacy bij gebruik van het toilet op school. Dit is vooral gunstig voor menstruerende mensen – waardoor ze hun opleiding kunnen voortzetten, ongeacht welke dag van hun cyclus het is.
Voorlichting over hygiëne, menstruatie en gendergelijkheid helpt het taboe rond menstruatie en de schaamte en isolatie die menstruerende mensen vaak voelen tijdens hun menstruatie te doorbreken. De mensen die in die gebieden wonen zijn nu niet meer bang of beschaamd om naar school te gaan als ze ongesteld zijn.
Menstruatie armoede bestaat nog steeds over de hele wereld, zelfs in veel van de rijkste landen ter wereld. Als we er samen voor zorgen dat er veilige sanitaire voorzieningen, menstruatie-bewustzijn en -educatie, én betaalbare menstruatieproducten komen op de plekken waar die het meest nodig zijn, dan kan er echte verandering komen.
Lees meer over de organisaties waar we via ons 1% for the Planet-lidmaatschap mee samenwerken.
